Dolar, çok uzun yıllardan beridir ülkemizde en önemli yatırım araçlarından biri olarak görülürken, sadece yatırım amaçlı değil alışveriş amaçlı da kullanılan bir para birimidir. Özellikle son dönemde yükseliş trendinde olan dolar kuru yatırımcıların yüzünü güldürürken, ülke ekonomisine ise ciddi anlamda zarar vermektedir. Ülkemiz yurt dışından getirdiği birçok ithal mal konusunda dolar üzerinden alışveriş gerçekleştirilir. Günlük gıda fiyatları, teknoloji alışverişleri, kırtasiye alışverişleri, giyim alışverişleri ve yakıt alışverişleri gibi her noktada dolar fiyatları çok önemli bir ayrıntı oluşturmaktadır.
Dolar Fiyatında Yaşanan Değişimler
Dolar kurundaa gerçekleşen değişimler sürekli bir şekilde ülkemizde fiyat politikaları, ekonomik politikalar ve gündelik yaşamı etkilerken, düşüş veya yükseliş gibi noktalarda bazı faktörler ön plana çıkmaktadır. Özellikle doların yükselmesine neden olan bazı faktörler her zaman geçerliliğini koruyarak, ekonomi üzerinde de etki sağlamaktadır.
Yurtdışıyla para alışverişleri gerçekleştirirken, hem yatırım konusunda hem de ithalat ihracat konusunda döviz kuru ülkemizde her zaman çok net değişimler oluşturmaktadır. Özellikle Amerikan doları ülkemizde bir sabah uyandığınızda çok yüksek bir noktaya ulaşmış olabilir veya beklenmedik bir refah seviyesi ile birden çok yüksek düşüşler gösterebilir. İşte bu noktada Dolar kuru üzerinde yükselmeye neden olan birçok önemli ayrıntı her zaman göz önünde bulundurulmalıdır.
Doların Yükselmesi ile Enflasyon ve Faiz Bağlantısı
Dolar kurlarının yükselişinde en önemli iki faktör enflasyon oranları ve faiz oranları olarak görülmelidir. Çünkü temel olarak her ekonomide enflasyon, faiz ve döviz kuru birbirine bağımlıdır. İlk aşamada piyasada enflasyon yüksek oldukça döviz kuru fiyatları da yükselir. Bir ülkede enflasyon oranı düşük olursa, döviz kuru fiyatlarında da aşağı yönlü bir seyir etkili olması kaçınılmaz olacaktır.
Ülkemizde enflasyon çok uzun yıllardır düşük seviyelere ulaşamadığı için Amerikan doları sürekli yükseliş eğilimi içerisinde kalmıştır. Gerçekleştirilen ekonomik programlarla pozitif yaklaşımlar elde edilemediği için dolar kurunda düşüş elde edilememektedir. Özellikle yapısal reformların sadece sözde kalması dolar kurunda düşüşün önüne geçen temel etkendir. Ali Babacan isminin ekonominin başından ayrılmasıyla birlikte kötüleşmeye başlayan Türkiye Ekonomisi’nin ne zaman düze çıkabileceği ise merak konusu olmuştur.
Faiz oranları da yine ülkemizde Merkez Bankası tarafından belirlenen rakamlar ile elde edilse de sürekli bir şekilde düşmeyen faiz oranları Dolar kuru üzerinde de etki oluşturur. Faiz oranı sürekli bir şekilde yüksek görüldüğü için ülkeye yabancı yatırımcının girişi daha zorlu olmaktadır. Ülkemiz para biriminin yükselmesi zorlaşmaktadır. Bu nedenle faiz oranları da Dolar kuru üzerinde yükseliş faktörü olarak görülür.
Doları Yükselten Diğer Faktörler
Ülkemizde faiz ve enflasyon dışında doların yükselmesine neden olan temel faktörler arasında ülkemizin cari hesabı ve ödemeler dengesindeki bilançonun yaşadığı açıklar yer almaktadır. Ülke olarak sahip olduğumuz kamu borcu, iç borçlar ve dış borçlar dolar yükselmesine neden olmaktadır.
Dış ülkelerle gerçekleştirilen ticaret konusunda yapılan yanlışlar ve ülkede uygulanan yanlış siyasi performanslar ve yönetim biçimleri de dolar üzerinde çok yüksek bir etki göstererek, yükselişlere neden olabilir. Özellikle Amerika ile yaşadığımız gergin dönemlerde genellikle ülkemizde dolar çok yüksek noktalara ulaşarak, enflasyon konusunda da etki oluşturmuştur. Ayrıca piyasada yatırımcılar veya kişiler tarafından sağlanan spekülasyonlar ve manipülasyonlar nedeniyle de çoğu zaman dolar kurunda yükselişler ortaya çıkmaktadır.
