Para Politikası Araçları Nelerdir?
Ülkeler açısından para yönetimi her zaman son derece hassas bir süreci içine almaktadır. Çünkü ancak etkili bir para politikası sayesinde ülkelerin ekonomileri nitelikli bir düzeyde gelişim göstermektedir. Tam da bu noktada akıllara para politikası nedir? Sorusu sıklıkla gelmektedir. Yine para politikası araçları nelerdir? Sorusu da son zamanlarda sıklıkla dillendirilen sorular arasında yer almaktadır. İşte bu sorulara dair merak edilen ayrıntılar!
Para Politikası Nedir?
Piyasada yer alan paranın değerlerinin belirlenmesi amacıyla uygulanan politikalara para politikası denir. Ülkemizde para politikasını yöneten kurum olarak karşımıza Merkez Bankası çıkmaktadır. Merkez Bankası, Türkiye’de ekonomiye aktif bir şekilde müdahale etme kabiliyetine sahip bir kurumdur. Bu kapsamda Merkez Bankası’nın ekonomide büyümeyi sağlamak için farklı politikaları geliştirdiğini de ifade etmek mümkün olmaktadır.
Özellikle Merkez Bankası ülkemizde para politikalarının uygulayıcısı bir kurum olarak karşımıza çıkar. Merkez Bankası para politikalarını şekillendirirken birtakım araçları kullanır. Bu araçlar sayesinde piyasaya müdahale edebilen Merkez Bankası böylece ekonominin nitelikli bir şekilde yönetilmesine de katkı sunar! Peki Merkez Bankasının para politikasını yönetmek için kullandığı para politikası araçları nelerdir? İşte ayrıntılar!
Başlıca Para Politikası Araçları
Fiyat istikrarının sağlanması amacıyla Merkez Bankası çeşitli para politikası araçlarını kullanmak konusunda yetkili olan bir kurumdur. Böylece Merkez Bankasının ekonomik büyümeye katkı sunmada; istihdamın oluşmasına katkı sağlamada ve ödemeler dengesine dair hedefler oluşturmada etkili olabilmesi de mümkün olmaktadır. Merkez Bankasının kullandığı başlıca para politikası araçları ise aşağıdaki gibi sıralanmaktadır:
- Döviz İşlemleri
- TCMB Faiz Oranları
- Reeskont Oranları
- Açık Piyasa İşlemleri
Döviz işlemleri; farklı ülke para birimlerinin ülke para birimi üzerindeki değerinin belirlendiği alım ve satım işlemini kapsamaktadır. Bu noktada merkez bankasının para arzı konusunda önlemler alarak; döviz işlemlerini nitelikli bir şekilde kullanabilmesi de mümkün olmaktadır.
TCMB faiz oranları; Merkez Bankası piyasa koşullarına göre bir faiz politikası geliştirerek para politikalarını şekillendirmektedir. Merkez Bankası faiz oranları sayesinde piyasada bulunan para miktarını da etkileme gücüne sahip olmaktadır.
Reestkont oranları, Merkez Bankası gerçek ve tüzel kişilere ait vadesi yaklaşmış olan senetleri tekrardan iskonto ettirmesi yetkisidir. Bu da doğrudan para politikalarının şekillenmesine etki edebilecek bir para politikası aracıdır.
Açık piyasa işlemleri sayesinde Merkez Bankası; devlet tahvili alım ve satım işlemini yapabilmektedir. Bu araç da doğrudan para politikalarına etki edebilecek önemli para politikası araçları arasında yer almaktadır.
