Vadeli işlem ve opsiyon piyasası (VİOP) Borsa İstanbul içerisinde yer alan, sermaye piyasası araçları üzerinden düzenlenmiş olan vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri başta olmak üzere türev araçların elektronik ortamda alınıp satılmasına imkân tanıyan kaldıraçlı bir piyasadır. Bu piyasa üzerinden alım ve satım işlemleri gerçekleştirilebilir. İnsanlarda bu nedenle VİOP piyasasına girmeyi bu piyasa üzerinden kazanç sağlamayı düşünmektedir. Tabii bu düşüncenin sonucunda akla gelen ilk soru VİOP piyasalarında nasıl hesap açılabileceği olmaktadır.
Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasasında Hangi işlemler Vardır?
VİOP piyasalarında birçok varlık işlem görmektedir. Bunların başında BİST30, X10XB, XLBNK, döviz vadeli işlemleri (USDTRY – EURTRY – RUBTRY – CNHTRY vb.) Kıymetli maden vadeli işlemleri (XAUTRY, XAUUSD, XAGUSD, XPDUSD vb.) ve pay vadeli işlem sözleşmeleri ile işlem yapılabilmektedir.
Borsa ve VİOP Farkı Nedir?
İnsanların en çok sorduğu sorulardan birisi de Borsa ve VİOP farkı nedir? Sorusu oluyor. VİOP ve borsa arasında büyük farklar bulunuyor. Bunların başında da tabii ki VİOP piyasalarındaki kaldıraç sistemi geliyor. Kaldıraç sistemi her ne kadar kayıp riski olsa da büyük kazanç sağlamak için de bir fırsat yaratıyor. Bunun yanında bir diğer fark olarak VİOP piyasalarındaki yüksek likidite karşımıza çıkıyor. Borsaya göre bu avantajı da bize sunuyor.
Bir diğer fark ise portföy seçeneğinizi genişletebilmeniz oluyor. Borsa gibi sadece şirketlere bağlı kalmadan değerli metallere (Altın, gümüş vb.) bunun yanında yabancı para birimlerine de yatırım yapma fırsatı sunuyor. Bu sayede çok daha geniş bir portföy oluşturabilme imkânı tanıyor. Bunlar dışında;
- VİOP piyasalarında açığa satış (kısa pozisyon) alınabilmektedir.
- Borsa pay ve endekslerine yatırım yapılabilmektedir. Bunun yanında pay opsiyonlarında pozisyon alınarak pay senedi almaya gerek kalmadan fiyatta ortaya çıkacak yükseliş ve düşüşlerden kar etme fırsatı sunmaktadır.
- Emtialara yatırım yapma imkânı sunmaktadır.
- VİOP hesabında TL olarak yatırılan teminatlar Takasbank tarafından günlük olarak nemalandırılır.
VİOP ile forex piyasası da bazen birbiriyle karıştırılabilmektedir. Ancak ikisi de birbirinden epey ayrı piyasalardır. Forex piyasası, işlem hacmi daha yüksek ve çok daha fazla üründe işlem imkanı sunar. Ayrıca farklı kaldıraç oranları ve düşük spread oranları ile daha uygundur. Ancak Türkiye’de bazı kısıtlamalar nedeniyle kaldıraç vb. özelliklerinden çok fazla yararlanılamıyor. Forex piyasasında işlem yapmaya başlamak için gerçek para yatırmanıza gerek yoktur. Demo forex hesabı oluşturarak da forex piyasalarında işlem deneyimini yaşayabilirsiniz.
VİOP Piyasalarında Hesap Nasıl Açılır?
Vadeli işlem ve opsiyon piyasalarında hesap açmak için bir aracı kurum kullanmanız gerekmektedir. Bunun için gerek bankaları gerekse de aracı firmaları tercih edebilirsiniz. Bankalar veya yatırım firmaları üzerinden VİOP hesabınızı açabilirsiniz. VİOP hesabı açmak için 18 yaşından büyük olmanız gerekmektedir. Eğer mevcut bir banka müşterisiyseniz herhangi bir şubeye gitmeye gerek kalmadan bankanızın internet şubesi veya mobil şubesi üzerinden VİOP hesabı oluşturabilirsiniz. Bunun yanında banka müşterisi değilseniz veya farklı bir yatırım aracısı kullanmak istiyorsanız yine internet üzerinden başvuru yapabilirsiniz. Başvurunuz ardından gerekli belgeleri firma sizden isteyecektir. Bu belgeleri de gönderdikten sonra VİOP hesabınız açılacaktır. Hesabınız açıldıktan sonra işlem yapmaya başlayabilirsiniz.
VİOP hesapları üzerinden 9:30 – 18:15 saatleri arasında normal seans işlemlerinizi 19:00 – 23:00 arasında da akşam seansı işlemlerinizi yapabilirsiniz.
Hangi Firmadan Hesap Açmalıyım?
Bu durumda aklınıza gelecek sorulardan birisi de hangi aracı kurum veya hangi banka üzerinden hesap açmalıyım olacaktır. Bu durumda karar vermenizi etkileyecek birçok faktör bulunmalıdır. Bunların başında;
- İşlem yaptığınız firmanın güvenilir olması vardır. Bankalar ve birçok yatırım firması bu konuda güvenilir olsa da maalesef her konuda olduğu gibi bu konuda da dolandırıcılar bulunmaktadır. İşlem yaptığınız firmanın mutlaka bu konuda yetkili bir kuruluş olduğundan emin olun. Borsa İstanbul kaydının olduğundan emin olmadan işlem yapmayın.
- İkinci önemli nokta ise kesinlikle komisyon oranıdır. Her kurum ve banka VİOP işlemlerinden farklı oranlarda komisyon almaktadır. Özellikle sürekli al – sat yapacağınız bu tür piyasalarda komisyon oranı büyük önem oynamaktadır. Bu nedenle işlem yapacağınız firmanın size düşük bir komisyon sunması önemlidir. Firmalarda komisyon oranları büyük değişiklik gösterebilmektedir. Bazıları binde oranında komisyon alırken bazıları on binde 2 – 3 gibi komisyonlar almaktadır. Bu nedenle hesabınızı açmadan önce işlem yapacağınız firmanın komisyon oranlarını öğrenmekte ve mümkün olduğunda düşük komisyon isteyen firmalardan hesap oluşturmaya dikkat etmelisiniz.
Hangi aracı kurum veya bankadan işlem yapacağına bu şartlarda karar vermelisiniz. Bu şartların yanında bir diğer önemli nokta da kesinlikle firmanın mobil uygulaması ve internet sitesi olmalıdır. İnternet sitesi de mobil uygulaması da sade ve anlaşılır olmalıdır. Siz işlem yaparken sorun yaratmamalı hatta işlemleriniz sırasında size yardımcı olmalıdır. Artık tüm işlemler internet üzerinden yapılmaktadır. Bu nedenle bu tür uygulamalar ve internet siteleri büyük önem göstermektedir. Düzgün bir uygulamaya ve internet sitesine sahip olan firma mutlaka öncelikli tercihleriniz arasında olmalıdır.
Teknik altyapısı güçlü, destek sistemi gelişmiş bir firmayı tercih etmeniz de faydanıza olacaktır. Bir destek talebiniz olduğunda veya bir sorununuz olduğunda hızlı bir şekilde sorununuzun giderilmesi önemli noktaların başında yer almaktadır. Özellikle bu tür al – sat işlemlerinin yoğun olduğu, saniyelerin dakikaların bile hesaplandığı işlemlerde hızlı bir destek ekibi işlerinizi kolaylaştıracaktır. Bir sorunla karşılaştığınızda para ve zaman kaybetmemenizi sağlayacaktır. Bu noktalar işlem yapacağınız firmayı seçerken dikkat etmeniz gereken noktalardır.
